Innoveren tijdens crisistijd

Ondernemen én innoveren in tijden van crisis. Hoe doe je dat? Presentator Paul van Liempt gaat samen met zijn co-host Ruud Koornstra hierover in gesprek met 2 bijzondere innovatieve koplopers. In deze aflevering: Serie-ondernemer Jeroen Derwort en duurzaam ondernemer Ferdinand Grapperhaus Jr.

Geïnterviewde 1: Jeroen Derwort (J)
Geïnterviewde 2: Ferdinand Grapperhaus Jr. (F)
Interviewer: Paul van Liempt (P)
Co-host: Ruud Koornstra (R)

Als je nou praat over innovatie en vernieuwing is dit het epicentrum.

We zijn nu allemaal in één keer op de proef gesteld met een disruptief virus, maar wij zijn al langer met een disruptieve technologie bezig.

Dit zijn de dwarsdenkers, de ondersteboven makers en de praatjesmakers die het dan ook nog eens gaan realiseren.

P: Mijn naam is Paul van Liempt en je luistert naar de eerste aflevering van de KvK Podcast. Waarin we in gesprek gaan met prominente ondernemers uit MKB en KvK innovatie top 100 van de afgelopen jaren. Wat kunnen we van hen leren als het gaat om innoveren in crisistijd? Oftewel hoe word je de winnaar van morgen?

Daarover ga ik zo in gesprek met twee prominente ondernemers, samen met mijn co-host deze aflevering: duurzaam ondernemer en energiecommissaris Ruud Koornstra. Ruud, welkom.

R:Goedendag.

P:We gaan zo in gesprek met twee prominente ondernemers die eerder hebben laten zien dat ze echte winnaarsmentaliteit hebben. Wie hebben we deze aflevering te gast, Ruud?

R:Ja, het zijn twee mannen die ik als jurylid beoordeeld heb. Eén is Jeroen Derwort. Serial Entrepreneur die zowel in de games in de voetbal zit als roosters maakt voor cabinepersoneel, een app. Mooie ondernemer. En de tweede is Ferdinand Grapperhaus Jr., moet ik er altijd bijzeggen, anders denken ze is die man aan het bijklussen. Uhm en ja, een prachtig bedrijf uit Delft wat zich bezighoudt met intelligente ramen die niet alleen energie opleveren, maar ook airco’s en verwarmingen kunnen aansturen.

P:Ruud, jij zit niet zomaar hier hè; je bent voorzitter van de KvK innovatie top 100 jury. Je buigt je dit jaar ook weer over de deelnemers. De ondernemers die we vandaag spreken die zijn dus eerder voorbij gekomen in die KvK innovatie top 100. Wat hoop je van ze te leren?

R:Nah, ik vind het altijd A. jury dingen zijn natuurlijk altijd een beetje saaiig, maar ik doe dit al 10 jaar. Dat is echt al een tijd en als je nou praat over innovatie en vernieuwing is dit het epicentrum. Dit zijn de dwarsdenkers, de ondersteboven makers en de praatjesmakers die het dan ook nog eens gaan realiseren. Want dat is ondernemen. Je kan wel een goed idee hebben, je kan wel een droom hebben, maar die droom verwezenlijken en ja dat vind ik gaaf en ik vind het ook wel heel bijzonder hoe we in een samenstelling van juryleden, ik probeer altijd mijn zin door te drijven zoals je dat zult begrijpen.

P:Ja, dat verbaast me niks nee.

R:Nee, nee, maar er zit ook echt technische achtergrond, hoe het juridisch zit, hoe het financieel zit. Uh ja, dat samen. En wat ik ook merk door de 10 jaar heen; het wordt steeds meer missie gedreven. Er zit steeds iets meer achter dan alleen maar ondernemen en innoveren. Het gaat ook een beetje over nadenken hoe we leefbaar, robuust deze wereld in stand kunnen houden.

P: Het is tijd voor onze eerste gast, Ruud. Dat is serie ondernemer Jeroen Derwort. Hij is oprichter van Game-basics zoals je zei. Het bedrijf achter het razend populaire voetbalspel Online Soccer Manager, waar Ruud dus gek op is. CTO van RosterBuster. Dat is een app waarmee luchtvaartpersoneel roosters, statistieken en vluchtroutes kan bijhouden.

Uh Jeroen, we gaan praten over hoe het komt dat het ene bedrijf tijdens corona of juist door corona in de lift zit en het andere bedrijf nagenoeg stil is komen liggen, maar eerst dus naar 2018, hè Ruud. 2018. Heel lang geleden, toen haalde je met RosterBuster de zevende plek met de KvK innovatie top 100. Daarmee was je het hoogst genoteerde traveltech bedrijf, want daar was je nummer 1 eigenlijk in. Hoe belangrijk is die notering achteraf gebleken?

J:Uhm, nou ja best wel belangrijk. We hebben kort na die klassering een financiering kunnen binnenhalen en ik denk niet dat dat één op één aan elkaar te koppelen is, maar het helpt natuurlijk wel mee dat je wat erkenning krijgt. En uhm ja, eigenlijk daarvoor, in 2013 was dat volgens mij, ben ik met Game-basics ook dertiende geworden in de innovatie top 100 en ook daarna hebben we een flinke groeispurt gemaakt. Dus ik denk ja, die momenten die vielen wel heel mooi samen.

P: Nou werk jij voor luchtbedrijven, althans jouw bedrijf voor luchtvaartbedrijven. Kun je zeggen welke luchtvaartbedrijven zijn dat? Wie zijn klant bij jou?

J: Nou er zijn geen directe luchtvaartbedrijven bij ons klant, maar wij ondersteunen 500 verschillende luchtvaartmaatschappijen. Wat ik daarmee bedoel is dat de crew van die maatschappijen, dus de piloten, de stewardessen, de stewards. Nou ja, de crew. Die kunnen het product afnemen, dus die kunnen een abonnement nemen op onze apps en we hebben twee apps: we hebben RosterBuster inderdaad voor cabinepersoneel en piloten om hun rooster onderweg te zien, maar we hebben ook een logboek waarmee vluchten kunnen worden gelogd. Dat is een wettelijke verplichting en die is dan specifiek voor piloten. Ja en dus ongeveer 500 luchtvaartmaatschappijen ondersteunen wij.

P: Ja, ik denk hè, als ik jou zo hoor praten, denk ik er zijn toch heel veel bedrijven die hier behoefte aan zouden hebben. Is het echt specifiek voor de luchtvaart?

J: Ja

P:Dat is het natuurlijk ook, maar is het zo specifiek dat je het niet op andere bedrijven kan toepassen? Of wel?

J: Ja, dat is een interessante vraag en die hebben wij onszelf natuurlijk …

P: Eindelijk hè, jazeker na 5 minuten.

J:Ja, die hebben wij onszelf natuurlijk ook gesteld en wij hebben op een gegeven moment een keuze moeten maken en dat is denk ik ook een beetje in die periode geweest dat wij ook naar de innovatie top 100 toeleefden om het zo maar te zeggen. Zo van, wat gaan wij zijn voor bedrijf? Gaan wij een luchtvaartbedrijf zijn of een roosterbedrijf zijn? Hè, dus gaan wij zorgen dat mensen welk beroep ze ook doen altijd een rooster kunnen raadplegen of is dit echt heel erg specifiek voor de luchtvaart en wij zijn tot de conclusie gekomen dat ja, er zijn natuurlijk andere sectoren te bedenken, misschien de treinen of de zorg, waar ook een rooster een heel belangrijk onderdeel van het beroep is.

P:Ja, zeg dat wel.

J:Maar als je naar de luchtvaart kijkt, dan heb je ook nog de locatie erbij dat mensen op bepaalde locatie zijn en heel moeilijk contact kunnen houden ook. Dus dat is wel iets heel specifieks plus dat het DNA van het bedrijf is vooral luchtvaart. Ik moet zeggen dat ik zelf niet enorm veel DNA heb met de luchtvaart, zeker niet in het begin, want ik heb zelfs een beetje vliegangst.

P/R: Haha

J:Maar ik vind het wel heel interessant allemaal en het is natuurlijk wel als je op een gegeven moment een bedrijf hebt en je kunt zo’n DNA aanbrengen zeg maar, dan wordt alles meer gefocust en dan gaat iedereen voor dat ene doel. Focus is gewoon heel erg belangrijk. Dat heb ik bij Game-basics ook ervaren.

P:Wat een geloofwaardig verhaal trouwens, hè Ruud. Als je vliegangst hebt en toch hierop gaat. Ik geef hem ook nog de kans om te zeggen dat het rooster overal toepasbaar is, maar nee hoor; alleen op de luchtvaart. Eigenlijk wel jammer hè.

J: Ja, zeker gezien de omstandigheden, want wij dachten we zitten door de hele wereld hè. Dus in Azië, in Zuid-Amerika, in Europa; overal wordt onze app gebruikt. Dus wij zitten wel goed. Maar ja goed, dat bleek dus een beetje anders te zijn. Ik denk, ja wij hadden dat in ieder geval niet zo kunnen voorspellen.

P: Hoe werkte zich dat uit? Want is natuurlijk echt desastreus dan voor jullie.

J: Ja klopt, in het begin zagen wij niet super veel effect, dus omdat de roosters van mensen natuurlijk wat trager mee reageren eigenlijk met de beperkingen. Maar op een gegeven moment dan stortte het helemaal in. Dus zeg maar een beetje eind maart zagen wij dat alle roosters eigenlijk leeg waren van iedereen en het aantal vluchten wat wij registreren. Wij registreren zeg maar ongeveer 25000 vluchten per dag. Dat viel terug naar 2000. Ja, dat is gewoon minder dan 10% natuurlijk van wat we eerst deden.

P:Maar als je dan een hele stevige financierder hebt die zegt: weet je wat, het kan me niet schelen. Al gaat dit twee jaar duren; we blijven bij je. Is er niks aan de hand, maar dat gebeurde ook niet bij jullie.

J:Nee, deze financierder die had zeker de goede bedoelingen en ja ongeveer deze tekst kwam er wel uit. Het enige wat daarna kwam was van ja maar we kunnen jullie niet meer financieel ondersteunen. Dus de morele ondersteuning was er zeker nog wel, maar de financiële ondersteuning was ook wel heel belangrijk.

P:Wel ondersteuning van de staat? Voor jullie?

J: Ja, zeker. Wij hebben gebruik gemaakt van de NOW-regeling en van de Col (Corona-OverbruggingsLening) onder andere en ja die hebben ons ook heel erg geholpen om zeker wat minder mensen te hoeven laten afvloeien, want dat was wel heel belangrijk.

P:Nou ja, minder mensen laten afvloeien, maar kan je vertellen hoe dat precies ging? Want je wil natuurlijk het liefst je eigen mensen houden. Zeker als het nog een kleine overzichtelijke groep is. Dan wordt het nog belangrijker. Je kent ze allemaal. Hoe zat dat bij jullie precies?

J:Nou, wij hebben twee kantoren: één in Zoetermeer en één in India, Puna en in India hadden wij net heel veel mensen aangenomen. Dat was ook onderdeel van onze financiering. Wij hadden de financiering gekregen begin 2018, daar hadden we net een jaar van erop zitten en dat zou in delen worden uitgekeerd. Het laatste deel zou eind maart / begin april gestort worden. Je begrijpt dat is nooit gestort, maar we hadden dus wel opgeschaald. Heel veel mensen aangenomen en nog sneller dan we ze hadden aangenomen, hebben we ze allemaal weer naar huis moeten sturen. Vooral in India is dat dan gebeurd. In Nederland konden we, omdat we de NOW-regeling bijvoorbeeld hadden aangevraagd, niet gelijk van iedereen afscheid nemen, dus hebben we dat met aflopende contracten vooral gedaan, maar dat was wel heel pijnlijk.

R: Maar Jeroen, was het dan zo dat potentiële abonnementen die je verkoopt. Zijn al die abonnementen meteen opgezegd of wilde men dat niet meer? Want ik kan me zo voorstellen als ik piloot ben of steward, dat ik dan denk nou ik laat het maar even aanstaan, want ik moet morgen weer of overmorgen. Ik ga wel weer beginnen. Heeft iedereen dan ook opgezegd?

J: Nou ja, het is eigenlijk zo dat de abonnementen lopen voor een jaar over het algemeen en mensen betalen dus voor een jaar. Tot vorig jaar hadden wij nog geen automatisch vernieuwende abonnementen. Dat zijn we vorig jaar wel gestart, maar zeker in de maand maart bijvoorbeeld en in de maand april hadden we daar nog geen profijt van en dan heb je dus eigenlijk alleen maar opbrengsten van mensen die een nieuw abonnement afsluiten. Ja, dat doen mensen niet. Dus dan heb je echt een aantal maandabonnementen lopen. Die liepen nog door, maar de mensen die per jaar betaalden, die deden dat toen niet en toen had je echt ook 60/70/80% reductie in omzet.

P:Weet je wat mij nou eigenlijk verbaasd als ik echt naar jou luister? Het is eigenlijk echt een treurig verhaal, want je bent met iets echt heel moois bezig en hier kan je niets aan doen. Het overkomt ons allemaal. Je gaat down the drain als ik het zo mag zeggen, maar toch Ruud. Als je dit verhaal zo hoort, dan denk je nou daar kunnen andere ondernemers ook wel wat aan hebben. Ik bedoel op deze manier hiermee omgaan dat is wel de methode. Toch rustig blijven. Tenzij het een hele goede acteur is natuurlijk.

R:Nee, maar je praat tegen een ondernemer en nu? Dus ik herken dat wel en dit is een ondernemer. Hier drijft de Nederlandse economie op. Op deze mensen.

P:Als het gaat over innoveren in crisistijd hè. Dan willen andere ondernemers het ook graag weten: wat moet ik doen? Wat is nu belangrijk in deze tijd die we niet kennen? Een totaal ongewisse periode? Wat voor tips zou je toch kunnen geven?

J:Nou ja, wat ik heel veel hoor, en daar ben ik het niet zo mee eens, is dat je totaal out-of-the-box totaal iets anders moet gaan doen. Het kan in sommige gevallen misschien heel goed werken hoor, dus dat weet ik niet. Kijk, wij: bijvoorbeeld RB Group is toch zo’n bedrijf dat zich richt op de luchtvaart. Natuurlijk weet je dat de luchtvaart op dit moment in een dip zit. Dus wat wij hebben gedaan en wat ik ook van andere ondernemers hoor en denk ik een goede strategie is als je in zo’n soort sector zit, is toch: zoek de slaapstand op, zo noem ik dat. Ga even met de minimale capaciteit verder, zorg dat je het overleeft, dat is heel belangrijk denk ik als bedrijf en dat je een goede uitgangspositie creëert dat als het straks weer beter gaat dat je wel op die groei ook weer mee gaat. Je ziet toch ook heel vaak, je kan het aan de beurs ook zien, als er een keer een dip is geweest, dan komt er daarna weer groei. En natuurlijk is dat dan op basis van het lagere niveau waar de dip op is geëindigd, maar goed.

P:Toch wel verrassend dat je dit zegt, hè Ruud. Het ging net ook over de NS bijvoorbeeld. Dat zou misschien daar ook kunnen. Het is in ieder geval hard nodig. De zorg heeft er ook behoefte aan. Je hebt het niet overwogen. Je denkt niet dat staat er wel ver vanaf, maar toch weer dichtbij. Misschien iets ook in die sector proberen of blijf je daar weg?

J: Nee, daar blijven wij weg. Wij hebben juist ons productportfolio uitgebreid en wat je natuurlijk ook ziet bij ons: wij hebben geïnvesteerd in de periode toen we nog wel financiering hadden en die investeringen hebben helaas niet allemaal. Ja, we hebben ook apps ontwikkeld die we bijvoorbeeld niet live hebben kunnen brengen, omdat we daar dan bijvoorbeeld geen budget meer voor hebben, maar we hebben wel bijvoorbeeld dat pilotenlogboek gemaakt. Dus we hebben een breder portfolio weliswaar allemaal voor airlinecrew, maar toch. Ja, dan kun je op die manier sneller weer groeien als het weer beter gaat. Dus wij kunnen nu zeg maar even gemakkelijk gezegd 2 keer zo hard terugkomen als het weer beter gaat als dat we gekrompen zijn.

R:En op het gebied van innovatie? Ik kan me zo voorstellen de luchtvaart staat juist nu onder druk, ook in vliegschaamte. Die discussie moeten we wel opnieuw doorpakken. Zijn jullie aan het nadenken geweest van hoe kunnen we daar nu in innoveren en ook te helpen om die duurzame luchtvaart een push te geven? Die discussie is er en daar heb je nu natuurlijk wel tijd voor om over na te denken.

J:Zeker en als je ook kijkt naar wat wij doen. Onze focus is de crew. De mensen die op de vliegtuigen werken. We zorgen dat zij een fijnere baan hebben, dat ze makkelijker kunnen zien waar ze naar toe gaan, wie ze tegen komen, wat voor weer het is. Dat ze gewoon hun leven kunnen verbeteren. Dat is eigenlijk het doel van onze apps. Ja en juist ook de luchtvaartmaatschappijen vinden dat ook belangrijk. Aan de ene kant efficiëntie, blijft ontzettend belangrijker en ik denk ook naar de toekomst toe dat dat nog belangrijker zal worden, want ja ze moeten natuurlijk zo goedkoop mogelijk aan de slag. Aan de andere kant zie je at de volumes gedaald zijn en dat de duurzaamheidsvraag opkomt, dus zal het wel weer op hetzelfde niveau komen als daarvoor. En wij hebben bijvoorbeeld om mee te helpen met het COVID-vraagstuk hebben wij in onze app een informatiepunt gemaakt, dus als je op een vliegveld komt, dan kan je zien welke COVID-19 beperkingen daar gelden. Dat is een heel handig hulpmiddel voor crew, omdat je toch op heel veel plekken komt en je weet niet overal wat de regels zijn en dat kun je dan daar heel makkelijk uithalen.

P:Heel goed en niet stil gezeten. Heel veel succes, dank je wel. Jeroen Derwort.

We gaan praten met Ferdinand Grapperhaus Jr. Hij is medeoprichter van Physee: een Delfts bedrijf dat stroomopwekkende ramen ontwikkeld met ingebouwde sensoren die de verwarming en airco automatisch aansturen.

Ferdinand, welkom. Ja, mochten luisteraars denken een bekende naam: Jouw vader; Minister van Justitie & Veiligheid. Verschrikkelijk dat iedereen dat waarschijnlijk altijd zegt. Of is dat fijn? Denk je van: heerlijk, ik begin te gloeien?

F:Het hoort er inmiddels altijd even bij en het is ook altijd leuk om even over familie te hebben. Dus ik ben er helemaal aan gewend, maak je geen zorgen.

P:En, over een tijdje zijn de rollen omgedraaid waarschijnlijk. Of niet?

F: Uhm, dat zijn jouw woorden

P:Hoop je daarop?

F:Uiteindelijk vind ik het heel mooi om te zien hoe nu de politiek, ook in deze tijd, deze crisistijd, echt wel het verschil maakt en ik denk zeker dat een ambitie is om altijd het verschil te maken, maar de juiste manier om voor mij nu verschil te maken is echt met een bedrijf opbouwen waarmee we de energietransitie gaan versnellen en daar focus ik me in ieder geval voorlopig op.

P:Oké, dat bedrijf heet dus Physee. Een bedrijf dat in 2019 nog de KvK innovatie top 100 aanvoerde, maar dit jaar, net als vele andere bedrijven, dus werd geconfronteerd met tegenslagen door de coronacrisis. Gaan we het zometeen over hebben.

Eerst even terug naar 2019. Toen wonnen jullie dus met Physee de KvK innovatie top 100. Jullie waren de winnaar. Heeft dat veel opgeleverd of niet?

F: Klopt helemaal. Ik denk dat het heel veel heeft opgeleverd en hetgeen wat ons misschien nog wel het meest heeft opgeleverd is misschien niet zo voor de hand liggend, maar wij geloven heel erg in een manier van innoveren vanuit de mens, dus vanuit de mensen die bij onszelf werken. Dus iedereen die bij Physee werkt, is ook een Physionair; een Physionair. We houden ook heel erg van woordgrappen.

P: Dat wou ik zeggen ja, haha

F:Bij deze al de eerste. En uiteindelijk wat, als ik nu terugblik, het meest voor ons gedaan heeft, is als wij al, en we zijn al 6 jaar bezig om de innovatie steeds verder te brengen. We zitten in verschillende sectoren waar we heel erg tegen de stroming inzwemmen en steeds meer mensen proberen met ons mee te laten zwemmen. Als je dan zo’n prijs wint, is het allermooiste en belangrijkste daaraan dat het ook een teken van waardering en beloning is voor iedereen met wie we dit eigenlijk al 5 jaar doen. En mensen bij ons, de Psysionairs, waren hier zo blij mee. Ze zagen het ook echt als zo’n erkenning en dat is eigenlijk geweldig.

P:Nee, dat is belangrijk hè. Het is niet zomaar een prijsje, dat blijkt wel. Is het ook zo dat anderen dan naar jou toe komen en denken: wacht even. Hij heeft niet voor niet gewonnen. Hij heeft ons nu iets te vertellen. Ik wil graag dat hij sommige informatie met ons deelt. Is dat ook gebeurd?

F:Ja, zeker. Je staat in een keer echt ook bekend en te boek als een innovatief bedrijf. Al in onze ogen waren we dat natuurlijk al van begin af aan en dan word je wat vaker gevraagd om het delen van een advies over hoe wij bijvoorbeeld deze tijd omgaan met remote working of hoe we zorgen dat toch de moraal een beetje hoog blijft als iedereen toch een onzekere toekomst heeft.

P:Ja, goede vraag trouwens. Hoe doe je dat?

F:Uhm, ik denk dat je dat ook dus vaker terug zal komen. Dat is heel erg empathisch; empathisch leiderschap. Met elkaar kijken, luisteren naar elkaar, wie ondervindt welke problemen. Wij hebben in het bedrijf nu meer dan 40 mensen; 13 verschillende nationaliteiten en eigenlijk werd er al heel vroeg bij ons aan de bel getrokken door mensen die zich meer zorgen maakten uit Taiwan bijvoorbeeld omdat die al meer aanzagen komen wat er ging gebeuren. En omdat wij daar eigenlijk als bedrijf naar luisterden, konden we al eerder gaan voelen wat dan die angsten zijn, wat dan de manieren zijn hoe je daarmee om kon gaan en dat we alvast voor iedereen een Microsoft Teams moesten aanschaffen of dat we alvast betere werkplekken bij mensen thuis moesten gaan installeren. 

P:Ja, dat is een hele interessante. Dat heb je dus al in een heel snel stadium gedaan. Anderen bijvoorbeeld in Nederland om je heen die dachten waar zijn ze mee bezig en toen deden jullie dat toch. Wordt daar dan ook een beetje cynisch naar gekeken door anderen? Die denken: ach, zo’n vaart zal het wel niet lopen? Het valt wel mee? Of hebben ze echt geleerd van jullie?

F:Aan het begin is dat cynisch en dan later heb ik echt wel een aantal keer gesprekken gehad. Zelfs mensen die ons nog weer opbelden nadat ze eerst nog op bezoek kwamen toen dat nog kon. En wij al geen handen meer gaven of handen lieten wassen. Die dan later zeiden; oh dan hadden jullie dus toch gelijk. Ik deed er eerst nog een beetje lacherig over.

P:Ja, hoor je dat Ruud, dat kan ook hè. Dat is misschien aardig om te vertellen. Jij als juryvoorzitter van deze belangrijke prijs. Dat jij gewoon wel, als eerste wat je doet, we zien elkaar en je wil mij een hand geven.

R:Het is natuurlijk ook voor hetgeen waarom ze gewonnen hebben. Niet omdat ze die vooruitziende, die visionaire blik hebben, maar reken dat deze mannen en vrouwen ook voor hun vinding al een tijdje zijn uitgelachen en waar cynisch op gereageerd is. Je gaat namelijk iets nieuws doen en daarvan zegt de groengemeente: nee, dat kan niet, want ik ken het niet. Nee, het is nieuw en dat is nou net even het leuke en dan heb je wel even het lef nodig dat je in jezelf geloofd en dat je denkt ik zie het, het werkt, het apparaat doet het en dat je dan de gevestigde orde, dat heet dan tegen de stroom inzwemmen en dat kunnen alleen maar gezonde vissen. Dan moet je dus die gevestigde orde bewijzen en daar is altijd een proces dat je eerst wordt uitgelachen, dan word je tegengewerkt en dan word je omarmd. En dan, ja, dat was er toch altijd al? Wie ben jij eigenlijk?

P:Nee, maar dat vind ik een geweldig punt dit. Dat is zeker waar. Dit herken je ook. Daar moet je tegen kunnen, maar hoe wapen je je ertegen? Want veel mensen gaan daar juist, in die fase eraan ten onder, want natuurlijk heb je ook je eigen twijfels.

F:Ja, ik vind het heel bijzonder dat je dat zo opmerkt en dat je ook die koppeling maakt, want ik herken dat, en we noemen het nog zelfs nog steeds een avontuur, daar heel erg in. Het is eigenlijk als mens zijn we gewoon niet gewend om met disruptieve dingen om te gaan. En we zijn nu allemaal in één keer op de proef gesteld met een disruptief virus, maar wij zijn al langer met een disruptieve technologie bezig. En daarin is ….

R:Voor een virus wat eraan komt wat veel groter dan het virus wat er vandaag is om een reden, namelijk er komt namelijk nogal wat op ons af, waarom wij allemaal als ondernemers hiermee bezig zijn.

F:Helemaal mee eens en ik denk dus daarom dat daar ook gelijk het antwoord in zit. Want dat was je vraag; Hoe ga je daar nou mee om en hoe zorg je nou dat je door kan blijven gaan ook al heb je zelf als je voor de zoveelste keer hebt gehoord, ja maar wacht even dit kunnen we al met het weerstation op het dak of dit kunnen we al; we kunnen zelf wel de verwarming uitzetten. Dat kan dus niet. We besparen echt vrij eenvoudig meer dan 20% energie op een nieuwbouw- of een renovatieproject, maar naarmate je dat zo vaak blijft horen, kan je daar echt best wel is een keer natuurlijk zelf aan gaan twijfelen. Dus hoe blijf je dan doorgaan, hoe zorg je dan dat je daarin doorgaat? Dat is een Eye on de Goal, Eye on the mission en het eerdere deel zei je al steeds meer missie gedreven bedrijven. Als er een missie gedreven bedrijf, er zijn er meerdere, maar wij zijn in ieder geval een zeer missie gedreven bedrijf en dat is heel belangrijk. We hebben morgen ook een strategiedag. Komen we voor het eerst sinds 3 maanden weer met 50 mensen samen in een hele grote kerk. Allemaal 1,5 meter afstand en er is heel veel behoefte aan, er is echt heel behoefte aan om weer te alignen. Jongens, dit is waarom we het doen. Dit is waarom sommige dingen ook heel moeilijk waren, waarom er ook in de afgelopen periode wat mensen overspannen zelfs zijn geraakt, dit is ook waarom we echt door moeten gaan en iedereen weer hun R&D afdeling, een Operations afdeling, een commerciële afdeling, allemaal weer die neuzen dezelfde kant op en dat moet je niet vergeten.

P:En jullie kunnen steeds je verhaal vertellen dat je hebt doorgezet en dat je ondanks die twijfels, ondanks schampere opmerkingen van buiten toch wist waar je mee bezig was, omdat je die missie trouw hebt gevolgd. Toch voor de duidelijkheid nog even; stroomopwekkende ramen. Waarom is het zo’n belangrijk concept?

F:We zijn met de mensheid 90% van de tijd binnen en 80% daarvan is in gebouwen, 10% is in transportmogelijkheden.

P:Ik schrik daarvan zeg, 90%. Zijn we 90% van de tijd binnen?

F:We zijn zoveel binnen. We zitten nu ook weer op een prachtige locatie, maar toch binnen, maar ik begrijp voor de geluidskwaliteit werkt dat sowieso een stuk beter. Uhm, maar we zitten zoveel binnen, dat we heel veel gaan vragen van gebouwen en we zijn steeds meer gaan vragen van gebouwen en daardoor gebruiken gebouwen wereldwijd 40% van al het energieverbruik en dat komt omdat ze honderden jaren geleden ontworpen zijn en telkens weer ietsje aangepast. We moeten op een heel andere manier opnieuw naar gebouwen kijken en hoe ontwerp je een gebouw en dan moet je kijken naar andere materialen, circulaire materialen. Je moet kijken naar andere manieren van energieopbrengst en een heel belangrijk onderdeel en misschien nog echt de allergrootste; je moet veel minder energie gaan verbruiken. Alles kan veel efficiënter en dat de allereerste, allerbeste en meest waardevolle kilojoule die je kan opleveren, is een energiebesparing.

R:En eigenlijk maak je gebouwen intelligent. Jullie zijn intelligentie aan het brengen en dat gaat beyond efficiency zelfs. Het is effectief.

F:Ja, het wordt effectief, want dit was eigenlijk inderdaad het probleem of de opgave. Hoe gaan we die gebouwen nou energiezuinig maken? Dat kunnen wij niet zelf. Het gaat onze pet te boven. Mensen kunnen niet de hele dag zonwering naar beneden, zon buiten houden, weer even iets open. Dat moet je inmiddels aan technologie overlaten. Dus wij hebben een huid voor een gebouw bedacht en die huid zit echt helemaal om die hele gevel heen en op de plekken waar het dicht is, wekt die stroom op en plekken waar je doorheen kan kijken, meten we hoeveel licht er naar binnen komt en naar buiten komt en op die manier kunnen we heel lokaal alle gebouwfunctionaliteiten aansturen.

R:Maar je ziet het eigenlijk als lichaam, maar ik vind het mooi dat op het moment dat jouw stofwisseling bewust wordt, heb je pijn in je buik. Dat is namelijk het effect. Zij gaan iets doen wat je als consument niet merkt. Het is niet dat het naar wordt. Nee, het wordt leuker en je hebt er geen sores meer aan en je gaat bijdragen aan de milieudoelstellingen.

P: Dat zie je bij steeds meer bedrijven hè.

R:En dat is zo mooi hè!

P: Die manier van denken.

F:En wat wel leuk is, is dat je dan bijvoorbeeld, om een voorbeeldje te geven altijd vraagt men nog steeds aan ons, maar leveren jullie dan ook een app.

P:Ik wou het net vragen.

F:Leveren jullie dan ook een app. En ja, we hebben een app, we maken die app, maar ons doel is uiteindelijk dat die telefoon gewoon in je zak kan blijven. Dat jij aan het werk of aan het wonen of whatever aan het doen bent.

P:Beyond the app.

F:Ja, beyond the app. En de schil van een gebouw, de huid denkt voor jou na en die gaat het zelf regelen zodat je niet meer op hoeft te staan en zelf iets te regelen.

P:Goede tip wel van Ruud hè. Hij bedoelt daarmee; daar moet je een film van maken. Beyond the app. Hij geeft je zomaar de titel prijs ook. Dat is ook heel goed natuurlijk, alleen als je dit vertelt Ruud. Ik denk ook; dit is ook gewoon de komende jaren de nummer 1. Hij blijft gewoon de ranglijst aanvoeren, maar ja die coronacrisis die gooit ook hier roet in het eten. Je werkt heel veel met bouwbedrijven. Wat is er bij jullie gebeurd? Bijvoorbeeld in termen van omzet, personeel.

F:Ik denk dat je sowieso in de bouw een enorme vertraging zal zien, dus momenteel lopen al onze projecten nog, want die hebben we een jaar of twee jaar geleden verkocht. Dus onze omzet t.o.v. vorig jaar is echt nog steeds vertienvoudigd. Waar de angst eerder zit of het risico is wat gaat er volgend jaar gebeuren. Wat als er in de bouw, partijen die afgelopen jaren misschien geld hebben verloren die niet meer gaan investeren in vastgoedfondsen, als er minder gebouwd wordt. Daar zit gewoon een vertragend effect in, dus daar zijn wij heel erg mee bezig. We zien dat in onze directe projecten verkoop dat de pijplijn daarvan wat opdroogt. Dus ik had het over die strategiedag die we dus inderdaad morgen hebben. Wij komen bij elkaar en een onderdeel van die conclusie is ook we gaan minder focussen op die directe verkoop, want het is sowieso een heel grillige approach en in de bouw zien we ook bijvoorbeeld hotels, investeringsbeslissingen echt uitstellen en dat is uiteindelijk de enige manier hoe wij kunnen schalen. Wij gaan focussen op de grotere wereldwijde contracten, met grote glasfabrikanten, grote technologiebedrijven, waar wij toeleverancier worden van onze technologie zodat zij uiteindelijk de propositie verder uit kunnen zetten.

P:Maar meer bedrijven die dat willen, die willen schalen, die zeggen ook dat het onzeker, want om te schalen heb je contact nodig; internationaal. Dat kan allemaal online, maar soms is het ook daar heel belangrijk om elkaar te ontmoeten. Dat wordt vooral of blijft voorlopig lastig.

F:Ja, maar toch zou ik daar, want ik kan daar een voorbeeld in geven, de afgelopen maanden hebben wij 2 van onze grote partners die belangrijk zijn voor die verdere wereldwijde uitrol, hebben we echt salestrainingen gegeven in Tokyo, Singapore, Thailand, maar ook allemaal plekken in Europa. Allemaal via Teams en ik weet dat als dit niet zo was geweest, dan staan mensen er ook veel minder voor open. Dan moet je even het beleefdheidsbezoekje doen en het wederkerende beleefdheidsbezoekje en een keer eten en een keer. Dus daarvoor moet je veel meer vliegen. Als we het toch hebben over die grote uitdagingen met heel veel, heb je dus een veel grote foodprint om hetzelfde resultaat te bereiken.

P:En daar heb je ook een bepaald team voor nodig, een bepaald samenstelling hè Ruud. Deze tijd hebben we het daar steeds meer over. Daar wordt ook naar gekeken. Niet alleen dat missie gedreven maar ook hoe ziet je team eruit. Met andere woorden: hoe divers in je team en dat merk ik ook verhalen over jou. Die gaan daar altijd over. Kijk eens hoe veel vrouwen hier ook werken. Technisch bedrijf werken heel veel vrouwen. Is daar bewust naar gezocht of niet?

F:We hebben heel bewust aan het begin gezegd we willen een aantal / de beste mensen en onze allereerste head R&D, de beste kandidaat voor die positie was een vrouw. Ze kon ook bij de European Space Agency gaan werken en koos voor ons. Ik ben nog steeds blij mee dat ze dat deed.

R: Betere paradijs op aarde dan de man op Mars zou ik zeggen.

P:Haha, ja Ruud.

F:Een vrouw op Mars zou ook mooi zijn natuurlijk, maar ik ben er nog steeds heel blij mee en ik denk dat als je aan het begin een paar van dat soort kritieke beslissingen maakt, dan gaat dat vanzelf in je DNA zitten en dan gaat vanzelf het DNA van dat bedrijf, als je dus de beste, maar wel diverse mensen op verschillende posities hebt, dan gaat dat vanzelf doorwerken in je hiring process.

P:Dat zie je ook bij andere bedrijven. Dat zou je dus in dit geval ook andere bedrijven aanraden die er af en toe zuchtend onderdoen. Die zeggen: moet dat nou? Ja het moet, want het kan.

F:Juist in het begin, dus juist in het begin een diverse groep en nogmaals het gaat niet alleen om wat er op papier staat. Ik denk dus ook en sterker nog ik ben ervan overtuigd; je kan problemen veel beter oplossen en ook zien aankomen, dat hebben we nu rond de coronasituatie eigenlijk gemerkt, als je verschillende perspectieven hebt. Als je altijd alleen maar je eigen problemen oplost of de problemen die je zelf ziet, dan ga je nooit verder komen. Ben je met een diverse groep, dan kan je al veel beter perspectief bieden.

P:Ja, als ik jou zo hoor dan denk ik er is genoeg zelfvertrouwen om door te gaan om inderdaad iets te gaan vergroten en ook door te zetten en dat betekent als we over een paar jaar praten dan zeg jij dan zijn wij ook echt veel groter en gegroeid. Dat kun je bijna zeker zeggen zelfs als er nog 3 pandemieën overheen komen.

F:D’r is zoveel glas over de hele wereld en er wordt zo weinig nog mee gedaan. D’r komt heel veel zonlicht op en het wordt weerkaatst. Onze missie is dat uiteindelijk uit elk raam een draadje komt met stroom en data.

P:Oké, hartelijk dank voor dit gesprek. Ferdinand Grapperhaus Jr. van Physee.

F:En natuurlijk Ruud, we hebben dit verhaal gehoord. Mooi verhaal ook weer. Welke lessen zouden MKB-ondernemers moeten trekken uit verhalen van ondernemers die we vandaag gesproken hebben? Van Jeroen en van Ferdinand?

R:Nou ja, dat missie gedreven, dat gaat je heel erg helpen, zowel als in- als extern en ja toch wel de les van beiden: een ondernemer is een dromer, maar een succesvol ondernemer is een dromer die niet opgeeft. Dus never never never give up.

P:Ja, dat heb je mooi gezegd hè. Ik zie je ja knikken. Ja, ik hoefde hem niet te corrigeren in dit geval.

R:Dat mag wel.

P:Ruud, volgende keer dan gaan we praten over duurzaam ondernemen. Welke vraag hoop je in die aflevering beantwoord te krijgen?

R:Ja, misschien het woord duurzaam een keer niet te gebruiken en dan toch uit te gaan leggen wat we aan het doen zijn. En misschien wel even in te springen of in te zoomen op het verschil tussen innovatie, dat wat je doet beter doet en disruptie, vernieuwing, dat wat je doet anders doen en daar zit een groot verschil tussen.

P:Hartelijk dank Ruud Koornstra. Ik gebruik het woord toch nog een keer, dat kan niet anders bij jou: duurzaam ondernemer en voorzitter van de KvK innovatie top 100 jury. En wil je nu óók meedoen aan de KvK innovatie top 100. Meld je dan aan via kvkinnovatietop100.nl.